Jakie kary i mandaty są za nieprzestrzeganie wymogów Sanepid
Okres letni to czas żniw dla właścicieli smażalni ryb, lodziarni, kawiarni, piwiarni czy restauracji. Zdarza się, że, chcąc zarobić na rzeszy wygłodniałych turystów, zapominamy o przepisach sanitarnych.
Czym jest Sanepid?
Sanepid, czyli Państwowa Inspekcja Sanitarna, jest powołany do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego. Zgodnie z ustawą Sanepid sprawuje nadzór nad m.in. warunkami higieny środowiska, higieny pracy w zakładach pracy, higieny radiacyjnej, warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku, higieniczno-sanitarnymi.
Sanepid sprawuje także urzędową kontrolę żywności w zakresie bezpieczeństwa żywności w odniesieniu do żywności pochodzenia niezwierzęcego przywożonej z państw niebędących członkami Unii Europejskiej oraz wywożonej i powrotnie wywożonej do tych państw, produktów pochodzenia zwierzęcego znajdujących się w handlu detalicznym, żywności zawierającej jednocześnie środki spożywcze pochodzenia niezwierzęcego i produkty pochodzenia zwierzęcego, a także kontrolę w zakresie prawidłowości stosowania zasad systemu HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points – System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli) w zakładach objętych nadzorem sanepidu. Głównym, ustawowym celem działania Sanepid jest ochrona zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych oraz zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych.
Przebieg kontroli
Zgodnie z obowiązującymi przepisami kontrola Sanepidu powinna być zapowiedziana. Musi zostać wszczęta nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Co istotne – w przypadkach kiedy istnieje bezpośrednie zagrożenie zdrowia, życia bądź środowiska kontrola nie musi być zapowiedziana. W tym wypadku rozpoczyna się w momencie doręczenia upoważnienia do jej przeprowadzenia i okazania przez inspektora legitymacji służbowej.
Inspektor Sanitarny ma w związku z przeprowadzaną kontrolą prawo wstępu do wszystkich pomieszczeń, w tym do ogrodów działkowych i środków transportu, oraz prawo dostępu do wszystkich urządzeń. Może żądać udzielenia pisemnych i ustnych informacji, pobierać próbki do badań laboratoryjnych, wzywać i przesłuchiwać pracowników, sprawdzać czy znają przepisy sanitarne i prawidłowo je stosują. Inspektor może także wymagać okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych.
Co do zasady inspektor powinien prowadzić czynności kontrolne w obecności właściciela lokalu bądź osoby przez niego upoważnionej, którą właściciel ma obowiązek wyznaczyć - najczęściej jest nią manager lub kierownik. Jeżeli jednak kontrola uzasadniona jest bezpośrednim zagrożeniem zdrowia, życia lub środowiska naturalnego może być także prowadzona bez obecności odpowiedniej osoby. Kontroler przyjmuje wtedy, że każdy obecny pracownik reprezentuje pracodawcę.
Za nieprzestrzeganie wytycznych Sanepidu odpowiada właściciel lokalu. Jeżeli naruszenie było zawinione przez pracownika, to odpowiada on w ramach odpowiedzialności porządkowej względem pracodawcy. Ta kwestia nie interesuje jednak urzędników prowadzących kontrolę.
Z jakimi karami/mandatami musi liczyć się właściciel lokalu za nieprzestrzeganie wymogów sanepid?
W przypadku wykrycia nieprawidłowości takich jak zaniedbania, brak zachowania czystości i porządku czy zatrudnienie osób bez ważnego orzeczenia do celów sanitarno-epidemiologicznych inspektor sanitarny może wystawić mandat w wysokości od 100 zł do 500 zł za jedno przewinienie. Co istotne po 7 dniach następuje ponowna kontrola w celu sprawdzenia, czy nieprawidłowości zostały usunięte i jeżeli inspektor nie stwierdzi poprawy wymierzy kolejny mandat, tym razem wyższy.
Wykroczenie stanowi użycie lub sprzedaż przeterminowanej żywności o znacznej wartości. W tym przypadku możliwa jest grzywna do 5 tysięcy złotych, kara aresztu (nawet do 30 dni) albo kara miesiąca ograniczenia wolności. Ta sama kara grozi temu, kto utrudnia lub udaremnia działalność organów Sanepidu. Za takie działanie może być uznane np. niewpuszczenie kontrolera do lokalu czy odmowa okazania dokumentów.
Jeżeli lokal jest w złym stanie np. ma niepomalowane czy zagrzybione ściany, uszkodzoną kanalizację itd. to wydana zostanie decyzja nakazująca w której urzędnicy poinformują jaki remont jest wymagany oraz wyznaczą na niego odpowiedni termin.
Ponadto, jeżeli inspektor sanitarny stwierdzi jakiekolwiek naruszenia, właściciel lokalu zostanie obciążony kosztami przeprowadzonej inspekcji. Ich wysokość będzie uzależniona od tego, jakie czynności musiał podjąć kontroler i wynika z rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie opłat za czynności wykonywane przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej w arach urzędowych kontroli.
W skrajnych przypadkach, jeżeli działalność lokalu powoduje bezpośrednie zagrożenie zdrowia lub życia ludzi to może on zostać natychmiastowo zamknięty.
Portal gastronomiczny GastroWiedza.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone.
Edyta Duchnowska - Radca prawny wpisany na listę Radców Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie. Specjalizuje się w obsłudze przedsiębiorców, w szczególności w tematyce spółek prawa handlowego. Pasjonatka prawa autorskiego, w szczególności tematyki związanej z ochroną wizerunku. Zawodowo od ponad 12 lat zajmuje się doradztwem na rzecz przedsiębiorców. Jednak z biegiem lat w ramach swojej działalności prowadzonej ze wsparciem młodych adeptów sztuki prawniczej oraz innych specjalistów, wykształciła się również specjalizacja związana z obsługą branży HoReCa. Właścicielka Kancelarii Radcy Prawnego Edyta Duchnowska