Jak serwować sake? Jakie są rodzaje sake? Jak je pić?
Sake to prawdziwy symbol kraju kwitnącej wiśni. Niektórzy określają ją mianem japońskiej wódki, w rzeczywistości nie jest to do końca prawda. Trudno ją również nazwać winem czy piwem. Pewne jest to, że to najprawdopodobniej najstarszy alkohol świata. Co jeszcze warto wiedzieć na jego temat? Jakie są rodzaje sake i w jakich temperaturach należy ją podawać? Wyjaśniamy.
Czym jest sake?
Sake to wyjątkowy napój przygotowywany na bazie sfermentowanego ryżu, który został odpowiednio wypolerowany. W Polsce wiele osób myli go z wódką, tymczasem ilość alkoholu plasuje się w nim zwykle na poziomie 13-17 proc. Jest on przyjemny w smaku, a jego zapach jest delikatnie słodki. Najwięksi koneserzy wyczuwają w nim jedną tzw. nutę umami, która nie jest ani słodka, ani słona, ani nawet kwaśna. Raczej określa się ją mianem pikantnej lub nawet mięsnej.
Jak serwować sake?
Napój ze sfermentowanego ryżu doskonale smakuje w połączeniu z potrawami z kuchni japońskiej. Warto je serwować z rybami oraz owocami morza. Z drugiej strony pasuje on do czerwonego mięsa, a także do dań pikantnych i pełnych aromatu. Wspaniale komponuje się także z potrawami na bazie sosu sojowego oraz zupą miso ramen. Jeśli chcesz, możesz je również podawać do deserów lub nawet samych owoców. Z powodzeniem można dodawać sakedo drinków alkoholowych.
Rodzaje sake
Można wyróżnić następujące rodzaje sake:
- Honjoso-shu – ten rodzaj sake produkuje się z ryżu, w którym 30% zewnętrznych części ziaren się mieli, a 70% pozostawia w swoim pierwotnym kształcie. Dodaje się do niej także alkohol piwny, przez co nie jest ona aż tak mocna, zyskuje natomiast unikalny smak i aromat. Doskonale podkreśla również smak potraw, do których jest serwowana.
- Ginjō-shu – sake, które powstaje z wysoko polerowanego ryżu, w którym 40% zewnętrznej części ziaren się usuwa. Następnie do jej wykonania stosuje się niezwykle pracochłonne metody, a także tradycyjne narzędzia. Wyróżnia się ona charakterystycznym, owocowym zapachem, a do tego jest stosunkowo lekka.
- Daiginjō-shu – jest to prawdziwa królowa wśród sake, wytwarza się ją z jeszcze precyzyjniej polerowanego ryżu, wyróżnia ją bardziej wysublimowany oraz wyrazisty smak. Oferuje się ją z dodatkiem destylowanego alkoholu lub bez niego.
- Junmai-shu – mówi się, że jest to tzw. „czysta sake”, którą produkuje się bez dodatku cukru oraz destylowanego alkoholu. W tym przypadku prawo nie określa stopnia wypolerowania ryżu. W teorii można więc wykorzystać do jej produkcji nawet ten niepolerowany, ale rzadko się to zdarza.
- Junmai-daiginjō-shu – sake najwyższej klasy, stanowi połączenie wyrafinowanego smaku z optymalną kwasowością, aromatem, jak również i smakiem.
W czym pić sake?
Tradycyjnie w Japonii pije się sake w specjalnie przeznaczonych do tego naczyniach, najczęściej wykonanych z porcelany. Oto one.
- Tokkuri – tradycyjny dzbanek do sake, pozbawiony ucha, najczęściej o pojemności 0,3 l,
- Ochoko – mały kubeczek, który przyjmuje zróżnicowane formy, natomiast jego pojemność wynosi zwykle 0,06 l; ma on mały rozmiar, co w japońskiej tradycji oznacza, że trzeba często go uzupełniać (a to z kolei ma związek z tamtejszą gościnnością).
- Mase – drewniany pojemniczek, w którym również można pić sake, robi się to podczas bardziej uroczystych ceremonii, ma pojemność 0,18 l.
- Sakazuki – ceremonialna, bardzo elegancka czarka, w której dawniej pili sake japońscy szlachcice, dziś robi się to tylko przy bardzo wyjątkowych okazjach, jej średnica wynosi 5-8 cm.
Warto jednak zaznaczyć, że poza Japonią wlewa się jednak sake z butelki i pije się je w kieliszkach do białego wina. W takim szkle aromat również dobrze się rozwija i zachwyca nasze kubki smakowe.
Jak pić sake?
Nie każdy wie, że w Japonii, przy piciu sake, należy przestrzegać ścisłej etykiety. Zwłaszcza podczas oficjalnych uroczystości.
- Nalewać napój może tobie tylko inna osoba. Wówczas powinna ona trzymać tokkuri w prawej dłoni, podtrzymując je od spodu lewą dłonią.
- Podczas nalewania tokkuri nie może dotykać ochoko. a kiedy podstawia się ochoko do nalewania, należy je trzymać w palcach jednej ręki, podtrzymując je od dołu drugą ręką.
- Ochoko napełnia się w 70-80 proc.
- Po skończeniu nalewania należy przekręcić tokkuri zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara, dzięki czemu alkohol nie kapie.
- Sake pije się bez pośpiechu, powoli.
- Jeśli nie życzysz sobie więcej napoju i chcesz odmówić osobie, która chce go nalać, nakryj ochoko ręką, nie dotykając jednak naczynia.
Jaka jest najlepsza temperatura podawania sake?
Obecnie serwuje się sake utrzymane w bardzo różnych temperaturach, począwszy od 5 aż po 55°C. Tradycyjne, dojrzałe sake najlepiej pić w temperaturze 42-45°C. Te o delikatniejszym smaku rekomendujemy spożywać w temperaturze 35-40°C. Wina o owocowym zapachu, a także te niepasteryzowane najlepiej schłodzić do 10°C i podawać z lodem. Na zimno z pewnością dobrze smakuje Ginjō-shu, którego zapach nieco zanika w cieplejszej wersji.
Jeśli temperatura jest niższa niż pokojowa, rekomendujemy kieliszki o pojemności 110 lub 60 ml. Można także korzystać z kieliszków do wina typu Bordeaux. Dzięki temu, że ich forma jest pękata i delikatnie wydłużona, aromat rozchodzi się we właściwy sposób.
Istnieje również szkoła, zgodnie z którą latem należy podawać chłodne sake, a zimą – ciepłe. Zdaniem jeszcze innych należy pić drogie odmiany w niskiej temperaturze, natomiast tanie – w wysokiej.
O czym jeszcze warto pamiętać?
Sake to doskonały trunek na wiele okazji. Z powodzeniem możesz zamówić je np. podczas kolacji z partnerem biznesowym, ale również na randce na narzeczoną. To również świetny pomysł na prezent. Butelki, w których skrywa się ten wspaniały napój, są często opatrzone wyjątkowymi zdobieniami, np. wzorami nawiązującymi do azjatyckiej kultury lub kaligraficznymi znakami.
Należy również pamiętać, że sake trzeba odpowiednio przechowywać, chronić przed promieniowaniem UV oraz dostępem powietrza.
Portal gastronomiczny GastroWiedza.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i rozpowszechnianie zabronione.