Formy do pieczenia ciasta i deserów - rodzaje, ich zalety i wady

Rozmaitego rodzaju torty, puszyste serniki, szarlotka na ciepło z bitą śmietaną i lodami, orzeźwiające ciasta z galaretką – któż z nas ich nie lubi? Stanowią nieodłączny element niedzielnych obiadów, rodzinnych uroczystości i spotkań w gronie znajomych. Do ich przygotowania niezbędne są formy. Jakie są dostępne na rynku i które z nich wybrać?

Formy do ciast i deserów – przegląd dostępnych forem na rynku

Formy z blachy ocynkowanej – lekkie i tanie. Przed użyciem należy je wyłożyć papierem do pieczenia lub wysmarować tłuszczem i wysypać bułką tartą, by ciasto, a zwłaszcza owoce, nie miały bezpośredniego kontaktu z powierzchnią. To ważne, ponieważ produkty o kwaśnym odczynie mogą wejść w reakcję z powłoką i doprowadzić do jej zniszczenia. Niestety tego typu produkty są bardzo podatne na odkształcenia. Poza tym trzeba chronić je przed rdzewieniem, a więc tuż po umyciu od razu wytrzeć je do sucha i absolutnie nie myć ich w zmywarce.

Formy ze stali nierdzewnej – trwałe, solidne, ale i cięższe, więc nie każdemu przypadną do gustu. Oczywiście za jakością idzie też nieco wyższa cena, aczkolwiek opłaca się w nie zainwestować, bo nie korodują, są odporne na uszkodzenia mechaniczne i często pokryte powłoką nieprzywierającą, która ułatwia wyjmowanie ciasta. Są jednak mało odporne na zarysowania.

Formy ze stali węglowej, pokryte powłoką nieprzywierającą – zdecydowanie bardziej wytrzymałe i sztywniejsze, zatem mniej podatne na wgniecenia niż produkty z blachy ocynkowanej. Pokrywa się je powłoką „non-stick”, która zapobiega przywieraniu ciasta i znacznie ułatwia czyszczenie. Żeby zachowały pełnię swoich właściwości, należy chronić je przed zarysowaniami. Niestety dość łatwo ulegają korozji, toteż zawsze po umyciu powinno się je dobrze wysuszyć.

Formy szklane – żaroodporne formy charakteryzuje duża uniwersalność. Przezroczyste ścianki pozwalają obserwować proces pieczenia. Przed użyciem należy je dokładnie pokryć tłuszczem, co zapobiegnie przywieraniu ciasta. Są dość ciężkie, długo się nagrzewają i łatwo je stłuc, lecz w zupełności wynagradzają to wszechstronnością zastosowań. Poza tym trudno je zarysować.

Formy ceramiczne – to drogie produkty, które rekompensują cenę doskonałym wyglądem. Przejawiają te same cechy co formy szklane, jednak są od nich o wiele bardziej dekoracyjne. Można bezpośrednio w nich podać ciasto i pokroić je na kawałki bez obaw o zniszczenie. Niestety długo się nagrzewają, są też kruche, dlatego trzeba uważać, by nie upuścić ich na podłogę.

Formy żeliwne – solidne, trwałe, odporne na uszkodzenia mechaniczne. Nie reagują z produktami spożywczymi ani nie rdzewieją. Ich wnętrze wypala się z użyciem tłuszczu (czernienie) lub pokrywa warstwą ceramicznej emalii i utwardza ją w wysokiej temperaturze. Wolno się nagrzewają, ale też i wolno stygną, dzięki czemu idealnie nadają się do wypieku ciast, które pod wpływem nagłego spadku temperatury łatwo opadają (serniki, biszkopty). Grube ścianki forem równomiernie rozprowadzają ciepło, co gwarantuje udane wypieki.

Formy silikonowe – elastyczne formy silikonowe idealnie nadają się do przyrządzania babeczek, muffinek, czekoladek czy innych łakoci schładzanych w lodówce albo w zamrażarce. Są lekkie, zajmują niewiele miejsca (można je zwinąć), dobrze znoszą wysokie i niskie temperatury, poza tym nie wymagają natłuszczania. Dzięki nieprzywieralnej powłoce słodkości bez trudu odchodzą od ścianek, a formę można łatwo umyć.

Formy do ciast – podział ze względu na kształt i przeznaczenie

Kategoryzacji form do pieczenia można dokonać nie tylko ze względu na materiał, z jakiego je wykonano, ale i przeznaczenie. Mając na uwadze ten aspekt, wyróżnia się:

Tortownice – okrągłe formy, dostępne w kilku średnicach. Przeznaczone do wypieku biszkoptów, przygotowywania serników, ciast drożdżowych, z owocami i na kruchym spodzie. Tradycyjne formy składają się z dna i obręczy, jednak i w cukiernictwie nie brak innowacyjnych pomysłów. 

Formy Formelo, bo o nich mowa, to prawdziwa rewolucja! Forma składa się z kilku obręczy, których ilość można dopasowywać wedle własnego uznania. Co więcej, okręgi pozwalają przekroić biszkopt na równe blaty, a każdy z nich przełożyć taką samą ilością kremu – wystarczy zdjąć lub dołożyć okręg. Produkt można kupić tutaj: formelo.pl.

Formy kwadratowe i prostokątne – najbardziej uniwersalne ze wszystkich. Przeznaczone do pieczenia różnego rodzaju ciast. Najlepiej mieć ich w domu kilka.

Keksówki – wąskie foremki o długości 30 cm stworzone do wypieku tzw. ciast lanych np. pierników lub murzynków.

Ćwibakówki – to formy do przygotowywania wszelkiego rodzaju rolad. Długie, wąskie, o półokrągłym przekroju z karbowanym wnętrzem. To właśnie w nich wypieka się makowce i zwijane rolady z ciasta biszkoptowego.

Formy do babek – formy o falistych brzegach, występują w wersji z kominem (przeważnie mają go duże formy), który zapobiega przed powstaniem zakalca, jak i bez komina. Niezbędne przy wypieku świątecznych bab.

Formy do muffinów – to formy z okrągłymi wgłębieniami, w których umieszcza się pergaminowe papilotki do muffinów. Dostępne zarówno w formie pojedynczej, jak i zbiorczej.

Formy do ciastek – najpopularniejsze są te do pieczenia magdalenek i pierniczków, niemniej nie brak i takich o wymyślnych kształtach np. dyni, orzechów czy wąsów.

Którą formę wybrać?

Wszystko uzależnione jest od potrzeb. Osoby lubiące eksperymentować w kuchni lub zajmujące się cukiernictwem zawodowo będą potrzebowały niemal każdego rodzaju forem, by móc zrealizować różnorodne pomysły/zamówienia. Natomiast osobom przygotowującym wypieki okazjonalnie wystarczy jedna porządna tortownica, duża forma kwadratowa lub prostokątna, forma do muffin i ewentualnie keksówka. Radzimy zainwestować w formy solidne i wytrzymałe, które będą dobrze służyć przez lata oraz te innowacyjne które dają dużą możliwość precyzyjnego wycinania blatów jak i pomogą w samej kompozycji warstw. Zachęcamy do zapoznania się z możliwościami formowania ciast i podejrzenie przepisów Formelo na różnego rodzaju wyśmienite kompozycje smakowe.