Ile zarabia pracownik gastronomii?

W branży gastronomicznej zatrudnienie często znajdują osoby młode, dorabiające w okresie studiów czy też wakacji. Zazwyczaj praca w restauracji jest dla nich atrakcyjna ze względu na elastyczność oraz brak wysokich wymagań odnośnie kwalifikacji zawodowych. Wiąże się to oczywiście z poziomem wynagrodzenia takich osób. Zrozumiałe jest, że brak doświadczenia i określonych umiejętności oznaczają stosunkowo niskie zarobki. Restaurator nie może jednak zaoferować zbyt niskiego wynagrodzenie ze względu na bariery prawne.

Czym jest minimalne wynagrodzenie?

Minimalne wynagrodzenie jest częścią większości obecnie funkcjonujących systemów prawnych. W praktyce polega na tym, że państwo odgórnie ustala poziom zarobków, który przysługuje każdemu, niezależnie od kompetencji pracownika czy rodzaju wykonywanej pracy. Jest to pojęcie określane dość niejednolite zarówno w prawie europejskim jak i międzynarodowym. W niektórych systemach stawka uzależniona jest od branży, miejsca wykonywania pracy czy też nawet układu pomiędzy pracodawcami i związkami zawodowymi. Abstrahując od znaczenia pojęcia, warto pamiętać, że sens funkcjonowania minimalnego wynagrodzenia oraz jego poziom jest przedmiotem nieustannych sporów wśród ekonomistów.

Ile powinno wynosić minimalne wynagrodzenie?

Kluczową kwestią jest odpowiedź na pytanie: ile powinna wynosić stawka minimalna? Konwencje międzynarodowe i polski kodeks pracy posługują się m.in. pojęciem godziwego wynagrodzenia. Pod pojęciem tym kryje się wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy, jej ilości oraz jakości. Należy mieć też na uwadze wysiłek jaki pracownik włożył w świadczenie pracy. „Godziwe” oznacza więc tutaj słuszne, rzetelne, uczciwe, odpowiednie.

Oczywiście te kryteria zawsze będą ustalane indywidualnie, jednak punktem odniesienia powinno być średnie lub minimalne wynagrodzenie w danym kraju. Polskie przepisy stanowiąc o prawie do godziwej płacy mówią o tym, że warunki jego realizacji określa polityka państwa w tym zakresie, w szczególności ustalenie poziomu minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Trudno jednak postawić między wynagrodzeniem minimalnym i godziwym znak równości. Według Komitetu Niezależnych Ekspertów Rady Europy wynagrodzenie godziwe powinno wynosić ok. 60% średniego wynagrodzenia w państwie. W Polsce wskaźnik ten wynosi ok. 47%. Widoczna różnica daje pewne podstawy do stwierdzenia, że stawka minimalna nie jest więc w rzeczywistości płacą godziwą.

Wysokość minimalnego wynagrodzenia

Tryb ustalenia wysokości płacy minimalnej został uregulowany w ustawie o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Jej wysokość jest przedmiotem negocjacji w Radzie Dialogu Społecznego. Jest to forum skupiające m.in. przedstawicieli pracowników, pracodawców czy strony rządowej.

Następnie Rada Ministrów wydaje rozporządzenie, które wskazuje wysokość stawki. W 2019 r. jest to 2250 zł brutto, czyli 1633,73 zł netto. Co istotne jest to stawka dotycząca pełnego etatu. Pracownikowi zatrudnionemu w innym wymiarze przysługuje ona proporcjonalnie. Dla osoby pracującej na pół etatu będzie to więc 1125 zł brutto.

Wysokość minimalnego wynagrodzenie ustalana jest oddzielnie na każdy rok, w terminie do 15 września roku poprzedniego.

Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że w momencie wejścia w życie obecnie obowiązującej ustawy, w 2003 r., płaca minimalna wynosiła 800 zł.

Minimalna stawka godzinowa

Nie wszyscy pamiętają, że w polskim systemie prawnym obowiązuje także minimalna stawka godzinowa. Jest to stawka która dotyczy zarówno umowy o pracę jak i niektórych umów cywilnoprawnych – umowy o świadczenie usług oraz umowy zlecenia.

Dla osób zatrudnionych na umowę o pracę stawka za godzinę nie jest stała i zależy od liczby przepracowanych godzin oraz minimalnego wynagrodzenia miesięcznego. Aby określić stawkę należy podzielić miesięczne minimalne wynagrodzenie przez liczbę przepracowanych w danym miesiącu godzin. Stawka dla umów cywilnoprawnych jest określana odgórnie i w 2019 r. jej wysokość to 14,70 zł brutto. Tryb jej ustalenia oraz wprowadzenia jest taki sam jak w przypadku minimalnego miesięcznego wynagrodzenia a jej wysokość określa to samo rozporządzenie Rady Ministrów. Przepisów o minimalnej stawce godzinowej nie stosujemy m.in. do umów zawartych z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą, które zatrudniających pracowników lub zleceniobiorców czy też umów zawartych pomiędzy stronami z których żadna nie prowadzi działalności gospodarczej.

Co jeżeli umówimy się na niższe wynagrodzenie?

Warto zadać sobie pytanie co w sytuacji, gdy zawarliśmy umowę określającą wynagrodzenie poniżej minimalnego? W takim przypadku postanowienie umowy jest nieważne, a pracownikowi lub zleceniobiorcy przysługuje wynagrodzenie na poziomie minimalnym zgodnie z powszechnie obowiązującą stawką. Warto więc pilnować czy stosujemy się do przepisów, aby nie zostać zaskoczonym wynikami kontroli Państwowej Inspekcji Pracy czy też niespodziewanym pozwem.

Należy więc ustalić sposób potwierdzenia liczby godzin wykonywania zlecenia w restauracji. Przepisy nie określają jak dokładnie to zrobić dlatego w praktyce stosowane są różne rozwiązania. Jednym z najpopularniejszych jest oświadczenie zleceniobiorcy zamieszczone na rachunku lub fakturze o liczbie godzin wykonywania umowy.

Portal gastronomiczny GastroWiedza.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone.